Odleżyny nazywane także owrzodzeniami naciskowymi lub odleżynami skórnymi, to powszechne schorzenie występujące u osób, których mobilność jest ograniczona. W skrócie odleżyny to uszkodzenia warstw skóry i tkanek miękkich, które tworzą się pod wpływem długotrwałego nacisku na dany obszar ciała, a ich intensywność oraz ból, który powodują, mogą być bardzo zróżnicowane. Z naszego poradnika dowiesz się, jak zapobiegać odleżynom, ale także jak wyleczyć odleżyny, które nieleczone odpowiednio mogą prowadzić do poważnych powikłań. Podpowiadamy również, czym smarować odleżyny i jaka pielęgnacja będzie najbardziej skuteczna, a dodatkowo pozwoli zminimalizować ból i cierpienie chorego.
Jak zapobiegać odleżynom?
Z rozwojem odleżyn często borykają się ludzie starsi, chorzy oraz niepełnosprawni, którzy wiele czasu spędzają w jednej pozycji – długotrwały nacisk na skórę i tkanki miękkie zakłóca swobodny przepływ krwi i ostatecznie prowadzi do niedotlenienia, a nawet zniszczenia tkanek. Właśnie dlatego tak ważne jest, aby osoby o ograniczonej mobilności regularnie zmieniały pozycję ciała, najlepiej co 1-2 godziny – bardzo możliwe, że będą potrzebować pomocy. Równie istotna jest właściwa higiena – skórę powinniśmy myć regularnie, stosując delikatne środki do mycia i ciepłą wodę. Pamiętaj o tym, aby po myciu dokładnie wysuszyć całe ciało – wilgoć może sprzyjać powstawaniu nowych odleżyn.
Jak leczyć odleżyny w domu?
W leczeniu odleżyn pomogą nam także specjalne podkłady przeciwpotne i antyodleżynowe materace, dzięki którym nacisk na skórę na danym obszarze ciała będzie mniejszy – wybierając podkład, zwróć uwagę na to, aby był odpowiednio dostosowany do wagi i potrzeb chorego. Jak leczyć odleżyny w domu? Możesz wykonywać delikatne masaże i ćwiczenia mięśni – poprawia to krążenie krwi i zapobiega powstawaniu kolejnych odleżyn.
Czym leczyć odleżyny – domowe sposoby
Wśród najczęściej wymienianych domowych sposobów leczenia odleżyn – obok regularnej zmiany pozycji i opatrunków oraz dbania o higienę – wymienia się także używanie naturalnych, przepuszczających powietrze materiałów – zarówno bielizna, jak i pościel powinny być z nich wykonane, bowiem syntetyczne materiały mogą zaogniać powstające stany zapalne. Co ciekawe, równie istotna jest zbilansowana dieta, bogata w białko, witaminę C oraz cynk – te składniki przyspieszają proces gojenia ran.
Co stosować na głębokie odleżyny?
W przypadku zaawansowanych, rozległych odleżyn, w których rozwija się stan zapalny niezbędne może okazać się stosowanie antybiotyków lub leków antybakteryjnych. Bardzo pomocne są wtedy także preparaty, które wnikają w głębsze warstwy skóry i przyspieszają gojenie się ran, takie jak Dermozon Bioélixire. Pamiętaj, aby leki oraz produkty pomocnicze stosować zgodnie z zaleceniem lekarza. Wiele osób zastanawia się, czy Octenisept można stosować na odleżyny (często mamy go w domu pod ręką) – można, wykazuje on bowiem działanie dezynfekujące oraz bakteriobójcze. Jeśli jednak chcesz skutecznie leczyć głębokie odleżyny, najpierw warto określić ich stopień zaawansowania według skali Torrance’a – przy odleżynach 3-5. stopnia konieczne może okazać się chirurgiczne oczyszczanie rany.
Jak leczyć odleżyny kości ogonowej?
Leczenie odleżyn w okolicy kości ogonowej jest bardzo trudne, co wynika ze specyfiki tego obszaru ciała – odleżyna tzw. krzyżowa jest szczególnie bolesna i utrudnia siedzenie, dlatego warto zawsze wykonać poniższe działania:
- skonsultować się z lekarzem – to ważne, by ocenić stopień uszkodzenia skóry i wybrać odpowiednią terapię,
- zmniejszyć nacisk na ten obszar ciała – należy unikać długotrwałego siedzenia, warto natomiast stosować poduszki i podkładki antyodleżynowe,
- utrzymać skórę w czystości,
- stosować wskazane przez lekarza opatrunki,
- wyleczyć powstałe infekcje,
- unikać siedzenia na twardych powierzchniach,
- wybierać luźne i przewiewne ubrania,
- pamiętać o zbilansowanej diecie bogatej w proteiny, witaminy i minerały.
Co na odleżyny na piętach?
Odleżyny na piętach to dość powszechny problem, a ich leczenie jest zbliżone do leczenia innych rodzajów odleżyn. Ze względu na duże tarcie, odleżyny na piętach mogą być jednak bardziej bolesne, a ich leczenie bywa długotrwałe. W tym wypadku istotna jest higiena, nawilżanie skóry, noszenie wygodnych butów, stosowanie wkładek antyodleżynowch, wyleczenie infekcji, specjalne opatrunki oraz zróżnicowana dieta.
Odleżyny – jak pielęgnować?
Ważne, aby nawilżać skórę, stosując na przykład oliwkę, krem propolisowy, Alantan czy maść cynkową – uszkodzona skóra nie powinna być sucha, ponieważ sprzyja to tworzeniu się strupów i dalszemu rozwojowi odleżyn. Jak leczyć powstałe już rany? Oprócz wskazanych preparatów, należy także stosować specjalistyczne opatrunki, wśród najpopularniejszych wymienia się opatrunki poliuretanowe przepuszczające gazy i parę wodną oraz tamujące zanieczyszczenia; opatrunki hydrokoloidowew formie płytek lub pasty; opatrunki hydrofiberowe i hydrożele nawadniające tkanki martwicze oraz wiele innych – zmianą opatrunku powinien zająć się profesjonalista lub lekarz. Warto pamiętać, że pielęgnacja odleżyn w domu to proces wymagający cierpliwości, sterylności i systematyczności – niemal zawsze konieczna jest pomoc dodatkowej osoby, a w zaawansowanych przypadkach oraz w celu uzyskania fachowej opieki niezbędna jest konsultacja z lekarzem.